Cây bòn bon Thái dễ trồng, ít tốn công chăm sóc, ít sâu bệnh, mang lại hiệu quả kinh tế cao nên được nông dân khắp nơi ưa chuộng, đặc biệt là nông dân miền Trung, Tây Nguyên, Đông Nam bộ và ĐBSCL. Vậy ở miền Bắc có trồng được cây bòn bon Thái không?
Bòn bon Thái có thể trồng ở đâu thì thích hợp, có trồng được ở miền Bắc?
Cây bòn bon Thái dễ tính, không kén đất, thích hợp với khí hậu nhiệt đới của nước ta. Hiện, cây bòn bon giống đã được thuần hóa nên có thể trồng ở miền Bắc, khả năng thích hợp với khí hậu miền Bắc.
Một cây bòn bon Thái trưởng thành đang cho khai thác quả.
Cây bòn bon Thái trước nay chỉ được trồng ở miền Nam, nay có thể trồng được ở các tỉnh miền Bắc. Nhưng là cây rừng nhiệt đới nên cây bòn bon chịu lạnh không tốt.
Cây bòn bon được trồng ở khu vực có nhiệt độ trung bình 27 độ C và lượng mưa trên 100 mm. Do cây bòn bon được thuần hóa ở các vùng khác nhau nên yêu cầu sinh thái của cây không quá khắc nghiệt.
Bòn bon là loài cây không chịu úng, nên cần trồng ở những nơi thoát nước tốt. Cây ưa nơi râm mát như ven rừng, ít nắng trực tiếp, ít gió, nhất là vào thời điểm cây ra hoa và đậu quả.
LƯU Ý: Hiện nay, chưa có nhiều nhà vườn ở miền Bắc trồng cây bòn bon Thái. Một số người nói trồng bòn bon Thái ở miền Bắc đã có trái, nhưng không sai trái như miền Nam và trái bòn bon cũng bé, nhỏ, không đồng đều như bòn bon Thái trồng ở miền Nam. Có lẽ là do điều kiện thời tiết ảnh hưởng nhiều tới cây bòn bon trồng ở miền Bắc.
Trồng bòn bon Thái bao lâu ra quả?
Bòn bon Thái Lan có thị trường tiêu thụ trong nước rộng lớn và có tiềm năng xuất khẩu mang lại hiệu quả kinh tế cao. Hàng trăm trái bòn bon chín mỗi mùa cho gần chục tấn trái, mỗi ha bòn bon ở Thái Lan, người trồng thu lãi hàng trăm triệu đồng.
Cây bòn bon thường ra hoa vào đầu tháng 1, kết thúc việc làm trái vào tháng 3 hàng năm. Trái bòn bon chín có thể thu hoạch vào tầm tháng 9-10 hàng năm. Trái bòn bon nói chung khi còn xanh thì ăn chua, nhưng khi chín thì ăn có vị ngọt lấn át vị chua. Vị ngọt nhiều hơn ở trái bòn bon Thái khi chín.
Hiện nay, đa số các nhà vườn trồng bòn bon nói chung và bòn bon Thái nói riêng bằng cành chiết, cành ghép mắt. Trồng bằng cành chiết, nhánh ghép thì sau khi trồng 2-3 năm thì cây bòn bon cho trái.
Còn nếu trồng bằng hạt thì thời gian cây cho trái kéo dài rất lâu, thông thường phải 10 năm trở lên cây bòn bon trồng bằng hạt mới cho trái.
Đặc điểm cây bon bon Thái
Hình dáng bên ngoài: Cây bòn bon thân gỗ, mọc thẳng. Vỏ màu đỏ nâu hoặc vàng nâu. Kích thước: cây cao tới 15-20m.
Một cây bòn bon Thái trồng trong rẫy ở miền Tây.
Lá bòn bon là lá kép lông chim, dài 22,5-50 cm: có 5-7 lá thuôn, cứng và nhẵn dài 8-13 cm, rộng 7-12 cm. Hoa: hoa nhỏ, có 5 lá đài màu trắng hoặc vàng nhạt, mọc thành chùm ở đầu cành.
Hoa bòn bon là thuộc dạng hoa lưỡng tính: hoa đực và hoa cái riêng biệt. Quả: quả bòn bon gần như tròn, mọc thành chùm từ 2 đến 30 quả, màu vàng nhạt hoặc trắng hơi hồng, nhẵn như nhung chứa chất nhựa – nhựa mủ.
Thông thường các loại trái cây khác bóc từ trên cuốn xuống còn bòn bon nên bóc từ dưới lên, trái thường có 5 múi, có vách ngăn mỏng. Cùi bòn bon chứa nhiều nước có mùi thơm. Vị ngọt và hơi chua, quả có hạt trong, thịt quả dính, hạt có một lớp mỏng.
Hạt bòn bon là loại hạt màu xanh dài 2-2,5cm, rộng 1,25-2cm, có vị rất đắng (đôi khi nếu hạt dính chặt vào phần thịt quả có thể làm nước quả bị đắng). Hạt có vị đắng, khó tách ra khỏi cơm nên người ta thường nuốt cả hạt. Ăn và nuốt hạt cũng không sao, vì đó là thuốc…