“Vụ này, hơn 200 cây nhà tôi thu hoạch được gần 30 tấn, thương lái đến chốt vườn trong một nốt nhạc. Trừ chi phí, tôi thu lãi khoảng 2 tỷ đồng”.
Đó là chia sẻ của anh Lê Văn Hoàn, sinh năm 1984, trú tại thôn Cư Rút, xã Cư Pơng, huyện Krông Búk (Đắk Lắk) về số tiền anh thu về sau một vụ sầu riêng.
Anh Hoàn cho biết, quê anh ở Ninh Bình nhưng cả gia đình lên Đắk Lắk làm ăn kinh tế từ năm 1996. Bắt tay vào khai hoang từng mảnh đất rừng, dần dần, anh Hoàn đã có hàng chục ha cà phê, hồ tiêu, vải, mắc ca, sầu riêng…
Anh Hoàn bên vườn sầu riêng của mình.
Năm 2017, trên diện tích đất hơn 1ha, anh Hoàn tiến hành mua hơn 200 cây sầu riêng giống về trồng với giá 120-130 nghìn đồng/cây. Sau 2 năm, thấy sầu riêng Dona Thái Lan có giá lên tới 120-130 nghìn đồng/kg, anh Hoàn tiếp tục đầu tư, xuống giống trồng gần 800 cây.
“Sầu riêng là loại cây cực khó tính, chăm sóc đòi hỏi kỹ thuật cao như tỉa cành, tỉa bông, xử lý các loại nấm, bệnh, vệ sinh cây, vệ sinh gốc, bón phân, vào thuốc đúng giai đoạn, chu kỳ. Chỉ cần một chút sai sót nhỏ là rụng tất, mất trắng”, anh Hoàn phân tích.
Là loại cây rất khó tính nên việc chăm sóc sầu riêng cũng đòi hỏi kinh nghiệm, kỹ thuật rất khắt khe.
Sau thời gian trồng khoảng 5 năm, những cây sầu riêng đầu tiên trong vườn của anh Hoàn được thu trái đúng vào giai đoạn dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, giá sầu riêng khi ấy giảm xuống chỉ còn 20-30 nghìn đồng/kg. Tuy nhiên, anh Hoàn vẫn kiên trì chăm cây, dưỡng quả hàng năm.
Năm nay, hơn 200 cây sầu riêng trong vườn của anh Hoàn được thu hoạch. Thương lái Trung Quốc tìm đến tận vườn để chốt giá, đặt cọc trước khi thu hoạch khoảng 1 tháng với giá 82 nghìn đồng/kg.
Theo anh Hoàn, chỉ cần việc chăm sóc không đúng chu kỳ sẽ khiến cả vườn sầu rụng hết.
“Khi ấy nhiều vườn sầu riêng khác trong vùng còn được chốt giá 90 nghìn đồng/kg. Tôi cầm gần tỷ đồng tiền cọc của thương lái Trung Quốc mà vừa mừng vừa lo vì nếu giá lên hàng trăm nghìn đồng/kg thì mình bị bán hớ vì giai đoạn 2019, giá sầu Dona lên tới 120-130 nghìn đồng/kg”, anh Hoàn nói.
Tuy nhiên, vào đúng thời gian thu hoạch, giá sầu riêng vẫn loanh quanh ở mức 80-85 nghìn đồng/kg, vườn sầu nhà anh Hoàn thu hoạch được gần 30 tấn, giúp anh thu về 2,4 tỷ đồng. Trừ chi phí, anh Hoàn lãi khoảng 2 tỷ đồng.
Theo anh Hoàn, cây sầu riêng đang là vua của các loại cây trồng, được gọi là cây tỷ đô vì được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, nước có số dân đông nhất thế giới.
Vườn sầu nhà anh Hoàn được thương lái đặt cọc từ trước khi thu hoạch cả tháng với giá cao.
“Mỗi cây sầu riêng chăm sóc từ đầu năm đến khi ra bông, đậu trái thì đầu tư hết khoảng 1-1,2 triệu đồng. Trung bình, đến lúc thu hoạch sẽ được tầm 1,5-2 tạ quả. Nếu bán với giá 20 nghìn đồng/kg người trồng sầu cũng không lỗ”, anh Hoàn phân tích.
Tuy nhiên, sầu riêng là loại cây khó tính, phải trồng từ 5-7 năm mới cho trái ổn định. Hơn nữa, lại rất khó chăm sóc nên nếu vào thuốc, vào phân không đúng chu kỳ, số lượng là rụng hết, nhiều vườn mất trắng.
“Đã xác định đầu tư thì phải chấp nhận rủi ro nhưng phải liên tục tìm hiểu, nghiên cứu kỹ thuật và thị trường để gặp phải ít rủi ro nhất”, anh Hoàn nhận định.
Theo số liệu của Tổng cục Hải Quan, 8 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu sầu riêng thu về gần 1,3 tỷ USD, dẫn đầu kim ngạch xuất khẩu của các loại rau quả. Với đà xuất khẩu này, Hiệp hội Rau quả Việt Nam dự báo, năm 2023, xuất khẩu sầu riêng nhiều khả năng mang về từ 1,6-1,7 tỷ USD. Trong đó, Trung Quốc vẫn là thị trường chính của sầu riêng Việt Nam, chiếm hơn 90% sản lượng xuất khẩu.
Tại Đắk Lắk – địa phương có diện tích sầu riêng lớn thứ 2 cả nước, giá sầu riêng tại vườn đã tăng hơn 40% so với cùng kỳ năm ngoái. Thời điểm này năm ngoái, giá thu mua tận vườn cao nhất là 55.000/kg, còn năm nay là hơn 80.000/kg. Thậm chí có nhiều vườn được thương lái chốt mức giá 90 – 100.000 đồng/kg, tăng hơn 40% so với vài năm trở lại đây.
