Hàng năm, thời điểm cuối tháng 5 đầu tháng 6 là lúc loại đặc sản này tại Bắc Hà (Lào Cai) đồng loạt chín rộ, thu hút hàng trăm lượt du khách đến tham quan, trải nghiệm mỗi ngày.
Từ lâu, nhiều người đã biết đến đặc sản mận tam hoa – một sản phẩm đặc trưng nổi tiếng của huyện Bắc Hà (tỉnh Lào Cai), bởi độ thơm ngon, giòn không ở đâu trồng được.
Những trái mận chín chuyển màu đỏ
Nếu như tháng giêng, tháng 2 là lúc những bông mận bung nở trắng rừng Tây Bắc, thì thời điểm tháng 6 là lúc những quả mận trĩu cành đồng loạt chín đỏ. Lúc này cũng là thời điểm Bắc Hà đón tiếp những đoàn khách du lịch từ khắp mọi miền đất nước tới tham quan, trải nghiệm các sản vật độc đáo tại vùng đất cao nguyên trắng này.
Mận tam hoa Bắc Hà (Lào Cai) bắt đầu chín rộ
Theo những người dân địa phương, cây mận tam hoa được trồng tại Bắc Hà đến nay đã hơn 40 năm. Giống mận này được trồng nhiều ở các tỉnh vùng cao như Lai Châu, Sơn La, Thái Nguyên, Lạng Sơn,… nhưng mận Bắc Hà lại ngon hơn cả. Bởi thổ nhưỡng ở đây là vùng núi cao, có khí hậu mát mẻ quanh năm nên quả to hơn. Những vùng khác thời tiết nóng nhiều, thời gian tích lũy dinh dưỡng ngắn khiến mận chín sớm, quả nhỏ hơn và không ngon bằng mận tam hoa Bắc Hà.
Mận Tam Hoa khi chín có vị thơm ngon, giòn mà mận các vùng khác không có được
Ông Năm – chủ vườn mận với 90 gốc mận Bắc Hà
Gắn bó với cây mận từ mấy chục năm nay, ông Lý Văn Năm (thôn Nậm Sắt 4; xã Tà Chải, huyện Bắc Hà) cho hay, năm nay, do thời tiết thuận lợi nên cây mận cho trái to, đẹp, ngon hơn, được người tiêu dùng ưa chuộng. Đã bước vào thời điểm chính vụ, tuy giá mận có giảm một chút so với đầu vụ do sản lượng cung ứng trên thị trường tăng lên nhưng vẫn giữ giá 40- 50 nghìn đồng/kg.
Năm nay, mận Tam Hoa được mùa nhưng vẫn giữ giá 40- 50 nghìn đồng/kg
Với gần 100 gốc mận hơn 20 năm tuổi được chăm sóc đúng kỹ thuật, gia đình ông thu hoạch trung bình trên 5 tấn mỗi năm. Mấy năm trở lại đây, mận Tam Hoa được mùa, bán cũng được giá khiến cuộc sống của gia đình ông Nam cũng như những hộ dân khác của xã Na Hối quanh năm gắn bó với nương ngô, cây mận có thêm khoản thu nhập đáng kể.
Khách du lịch trải nghiệm hái mận tại vườn của các hộ dân huyện Bắc Hà
Đáng chú ý, quả mận là đặc sản nông nghiệp “đặc hữu” của địa phương, ngoài việc cung cấp quả cho các thương lái, những năm gần đây các hộ trồng mận Tam Hoa đã đã được huyện Bắc Hà thực hiện liên kết mô hình trải nghiệm tại vườn cho khách du lịch. Hoạt động này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực cho các chủ vườn mận khi nông sản được tiêu thụ dễ hơn mà còn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị cho du khách.
Nhiều khách du lịch tỏ ra thích thú khi được tự tay lựa những quả mận chín
“Năm 2022 và năm nay có khá nhiều lượt khách từ Hà Nội ghé thăm vườn thời điểm mận chín để hái và trải nghiệm. Để đảm đáp ứng vụ này, từ lúc mùa hoa mận nở đến thời điểm mận chín, tôi đã tuyên truyền các hộ dân có vườn mận trên cùng địa bàn tổ chức dọn và làm cỏ vườn sạch, đảm bảo lối đi, cơ sở hạ tầng an toàn để đáp ứng lượng du khách trải nghiệm và tham quan trong những ngày cao điểm” – ông Năm chia sẻ.
Khách du lịch lựa những trái mận to, đẹp, ưng ý nhất
Cũng là một chủ vườn mận với 70 gốc, anh Đoàn Văn Tiến cho hay, 2 ngày nay vườn nhà anh mới chính thức có mận chín, cũng là lúc có các đoàn khách du lịch ghé vườn mận để trải nghiệm.
“Du khách vào vườn chúng tôi không thu phí, họ được tự tay hái và thưởng thức những trái mận chín đỏ trên cành, được chọn những trái mận to, đẹp, ưng ý nhất để mua về làm quà, được tìm hiểu về lịch sử phát triển của cây mận Tam Hoa… Hoạt động này không chỉ mang đến nhiều trải nghiệm thú vị cho du khách mà còn góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế cho các chủ vườn mận khi nông sản được tiêu thụ dễ hơn, được giá hơn”.
Mận chín được bán nhiều tại chợ phiên Bắc Hà
Chị Trần Thị Bích Ngọc, một khách du lịch từ Hà Nội chia sẻ: “Tôi và nhóm bạn thực sự thích thú khi lần đầu được trải nghiệm dịch vụ này, tự tay tôi lựa được 5kg mận chín đỏ về làm quà cho bạn bè. Hy vọng mô hình du lịch này tiếp tục được chính quyền địa phương chú trọng quảng bá và phát huy”.
Ông Hoàng Văn Khoa, Phó Chủ tịch UBND huyện Bắc Hà cho hay, sau nhiều năm trồng trọt và lai ghép, đến nay huyện Bắc Hà có khoảng 750 ha mận ngon. Đây cũng là niềm tự hào của người dân vùng núi Bắc Hà bởi nó không chỉ giúp người dân Bắc Hà phát triển về kinh tế, tăng thu nhập mà bản thân nó còn trở thành sản phẩm du lịch rất hấp dẫn, góp phần “níu chân” du khách mỗi khi đặt chân tới với Cao nguyên hoang sơ này.