Thanh long ruột đỏ (thanh long) là giống mới được trồng khảo nghiệm thành công nhiều nơi. Nó ưa thích nhiều ánh sáng với cường độ sáng cao. Nhiệt độ thấp, cây phát triển chậm hoặc ngừng sinh trưởng. Thanh long chịu hạn giỏi, thích hợp với nhiều loại đất. Có thịt khá chắc, ngọt, màu cơm đỏ tím, có năng suất cao, hình dạng bên ngoài đẹp, chất lượng tốt, người tiêu dùng ưa thích.
Chuẩn bị đất trồng
Thanh long được trồng trên nhiều loại đất: đất xám bạc màu, đất phèn, nhiễm mặn nhẹ… Để có năng suất cao, đất phải có tầng canh tác từ 30cm trở lên và phải có trụ để cây thanh long bám vững chắc.
– Mỗi hốc trồng cần bón lót 0,5-1 ký vôi, sau đó 1 tuần lễ bón lót 5-10 kg phân chuồng và 1 ký phân Lân.
– Với đất bằng: Nếu đất thấp phải lên luống, độ cao phải hơn mực nước cao nhất trong năm 30 cm.
– Đất dốc: Độ dốc dưới 10 độ phải cuốc rộng, phía trong thấp hơn phía ngoài 10- 15cm để giữ nước và chống xói mòn.
– Đất đồi: Trên 10° trồng từng khóm khoảng cách giữa các khóm 2,2 x 2,2 m.
– Đất núi đá sỏi: Mỗi hố trồng phải có đường kính 0,6m trở lên, độ sâu khoảng 30- 40cm, bổ sung thêm 40-50% đất, 20-30% cát, 20-30% phân hữu cơ.
Trụ bám
– Trụ trồng thanh long khoảng từ 1,8-2 m (phần chôn sâu giữa hốc trồng từ 0,4- 0,5m, đường kính trụ 15- 20 cm. Trồng trụ thẳng, trên đỉnh trụ phải có giá đỡ hình chữ thập (+) hoặc đóng nẹp 2 bên mép trụ giúp thanh long có chỗ bám vắt ngang qua đầu trụ đủ sức chịu cho cành thanh long sẽ rũ xuống.
– Nếu dùng trụ xi măng cần chú ý vào mùa nắng trụ hấp thụ nhiệt rất mạnh, dễ làm hại các rễ khí sinh của thanh long, nên dùng vật liệu có sẳn ở địa phương như: rơm rạ, lá dừa, bao tải… che một lớp mỏng xung quanh trụ để giảm bớt sự hấp thụ nhiệt. Tưới cho cây nên tưới lên trụ vào sáng sớm hay chiều tối để trụ giữ được ẩm lâu hơn.
Cây giống
Cây giống thường chọn những hom có tiêu chuẩn:
– Tuổi hom không quá già hay quá non, nên chọn các cành có gốc cành bắt đầu hóa gỗ nhằm hạn chế bệnh thối cành khi trồng hay giâm trong bầu.
– Chiều dài hom từ 30-45cm
– Hom khỏe, màu xanh đậm, không có vết sâu bệnh.
– Các mắt mang chùm gai phải có màu sángt, khoẻ, khả năng nẩy chồi tốt.
Mùa mưa cần đặt hom nơi thoáng mát, có mái che 1-2 tuần lễ trước khi giâm trong bầu.
Kỹ thuật trồng
– Cự ly trồng: 2,5 x 2,5 m. Khoảng 1500 trụ/ha. Mỗi trụ 3-4 cây giống.
– Cách trồng: Trồng xung quanh trụ sâu 3- 5 cm. Nên đặt phần đã hóa gỗ xuống đất để tránh thối gốc. Đặt áp phần thẳng của hom vào trụ. Cột hom vào trụ giúp ra rễ nhanh chóng và bám vào trụ vững chắc. Mùa nắng nên ủ gốc bằng rơm rạ hoặc cỏ khô để giữ độ ẩm.
– Cần che đậy cẩn thận để giữ gìn bộ rễ, không để tổn thương do ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp, úng nước, dông gió làm lay gốc… Cắt xén cành già, không khả năng mọc mần và ra quả. Cắt bớt hoa, mỗi cành nên để 3- 4 trái.
Kỹ thuật chăm sóc
– Khi ra chồi non nên chọn những chồi phát triển nhất, cột chặt vào trụ để cho cành từ mặt đất đi thẳng tới đỉnh trụ.
– Khi cành cao hơn đỉnh trụ, tiến hành uốn cành. Ngừng tưới vài hôm và uống cành vào lúc trưa nắng. Uống mỗi ngày một ít cho đến khi cành nằm được trên đỉnh trụ, dùng dây nhựa buộc lại. Biện pháp này giúp cành mau ra chồi mới.
– Khi cành đâm chồi: Chọn 1-2 chồi phát triển tốt để lại.
– Sau khi cây cho trái: Hết mùa thu hoạch trái, tỉa bỏ cành cũ bên trong tán, cắt ngang cành và cách gốc 30- 40 cm nhằm làm giá đỡ cho cây. Cành vừa cho trái vụ trước nên để lại nuôi chồi mới (chỉ để lại 1 chồi trên cành mẹ) khi cành dài 1,2- 1,5 m thì cắt đọt cành con tạo điều kiện cho cành mập và nhanh cho trái.
Cách bón phân
– Cây 1-2 năm tuổi: Bón lót: 5- 10 kg phân chuồng hoai, 100 gam super lân cho một trụ. Bón thúc: 100 g urê + 100 g NPK 16-16-8 vào các giai đoạn 20- 30 ngày sau khi trồng, sau đó 3 tháng bón 1 lần. Khi cây ra hoa có thể bón thêm 50- 70 g phân kali (KCl).
– Năm thứ 3 trở đi: Chia làm7- 8 lần trong năm. Rải phân đều trên bề mặt đất xung quanh trụ, cách xa gốc ra ít nhất 30cm. Xới nhẹ cho phân lọt xuống đất hoặc phủ lên bằng một lớp đất mỏng sau đó ủ rơm hay cỏ khô, sau khi rải phân cần tưới nước. Liều lượng: 1,0 kg urê + 3,2 kg lân + 0,8 kg KCL, chia ra:
+ Lần 1: Sau khi thu hoạch. 100% phân lân + phân chuồng hoai + 200 g urê
+ Lần 2: Cuối tháng 12: 500 gam urê + 150 gam KCl
+ Lần 3; Cuối tháng 2: 180 gam urê + 150 gam KCl
+ Lần 4: Cuối tháng 4: 100 gam urê + 100 gam KCl
+ Từ lần 5 đến lần 8: Cứ mỗi tháng bón 1 lần, liều lượng như lần 4.
Có thể phun bổ sung thêm các loại phân vi lượng sau khi đậu trái 7-10 ngày.
Tưới nước, ủ gốc, làm cỏ
– Thanh long là cây chịu hạn tốt nhưng nếu thiếu nước cây sẽ tăng trưởng chậm, ra hoa, đậu quả kém, trái nhỏ, năng suất thấp. Do đó, phải đảm bảo tưới nước và ủ gốc vào mùa nắng.
– Cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng và là nơi trú ẩn của sâu bệnh, nên phải làm cỏ thường xuyên bằng tay hoặc sử dụng thuốc diệt cỏ.
– Thời kỳ có nhiệt độ thấp trong năm cần bổ xung phân kali giúp cây chống chịu tốt với thời tiết giá lạnh và che phủ gốc để giữ ẩm,…
Xử lý ra hoa trái vụ
– Giúp cây trái sớm, nên xử lý từ cuối tháng 9 đến đầu tháng 2 dương lịch. Cây từ 2 năm tuổi trở lên dùng bóng đèn tròn 75 W hay 100 W treo cách tán cây từ 40- 80cm, để chiếu sáng. Thời gian chiếu sáng ban đêm khoảng từ 4-8 giờ.
– Thời gian chiếu sáng: Đầu vụ và cuối vụ khoảng 10- 12 đêm. Giữa vụ (Tết) khoảng 15 đêm. Có thể bón thêm phân NPK cho cây.
Công thức bón phân cho Thanh long trái vụ
Công thức 1:
– Trước thắp đèn 20- 30 ngày xịt phân bón lá có tỷ lệ NPK là 30-10-10
– Trước thắp đèn 10 ngày xịt phân bón lá NPK10-60-10 (1 lần). Sau 5 ngày xịt phân 6-30-30 (2 lần/tuần).
– Ngay sau khi lặt bỏ hoa, xịt Calci, giúp mau lành vết thương, lỗ trái nhỏ và bảo vệ 3 tai dầu trái.
– Đậu trái sau 10 ngày, phun GA3, 2 lần, cách nhau 5 ngày. Giai đoạn này, trái lớn rất nhanh cả về kích thước lẫn chất lượng, nên phun liên tục 2- 3 lần kích phát tố 5- 7 ngày/1 lần.
Chú ý: Phòng nấm bệnh cho trái thanh long như: Bavistin, Anvil…2 lần cách 7- 10 ngày.
Công thức 2:
Trước khi thắp đèn 1 ngày, xịt phân vi lượng (6-30-30), 2 lần, cách nhau 7 ngày. Sau thụ phấn 3 ngày, xịt phân vi lượng (30-10-10), 2 lần cách nhau 5 ngày). Trước khi thu hoạch 3 tuần, xịt phân vi lượng (12-0-30 và 4 Ca), 2 lần cách nhau 5 ngày. Chú ý xịt ướt đều trên tán cây vào lúc sáng sớm hay chiều mát.
Phòng trừ sâu bệnh
Một số côn trùng và bệnh hại phổ biến trên thanh long như sau:
– Kiến: cắn, đục khoét hom, cành non, tai lá, gây tổn thương vỏ trái. Dùng Basudin 10H rải quanh gốc cây hay Regent, Trebon… phun xịt trên cành tại các vùng bị gây hại.
– Rầy mềm: Có nhiều loại gây hại trên hoa và trái thanh long, chúng chích hút nhựa để lại vết chích nhỏ trên trái làm trái khi chin bị mất màu đỏ tự nhiên, mất giá trị xuất khẩu. Phun Lannate, Cyrux, Supracide… nồng độ theo khuyến cáo trên nhãn thuốc.
– Ruồi đục trái: Có nhiều loài nhưng phổ biến gây hại trên hoa và trái. Dùng thuốc bẫy ruồi như Vizubon, đặt 3-5 bẫy/1.000 trụ hay Protêin thuỷ phân để bẩy ruồi.
– Bệnh thối đầu cành, Bệnh đốm nâu thân cành, Bệnh nám cành: phun Rovral, Anvil, Bavistin, Ridomyl… để phòng trị.
