Với cách kết hợp 3 tầng cây trái trên 1 diện tích đất sản xuất, gia đình chị Nguyễn Thị Huyền ở khu vực dốc Mường Hồng, xã Hát Lót, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La đã có thu nhập cao gấp đôi, trị giá gần 800 triệu đồng/1ha đất sản xuất.
Trong vườn của chị Huyền, cây cao nhất là xoài ghép rồi đến cây nhãn, cuối cùng là cây cà phê.
Chị Huyền kể: “Nhà tôi có 0,5 ha đất nương, đều là trên sườn núi dốc cao. Trước đây chỉ trồng ngô và ít cây gỗ nên thu nhập vẫn chẳng đạt mức sống trung bình. Hơn 10 năm trước, chúng tôi chuyển sang trồng cây cà phê. Ngày ấy thu nhập từ cà phê cũng khá nên cuộc sống dễ chịu hơn, mỗi năm cũng tích cóp được một ít…”.
Có miếng ăn miếng để, chị Huyền lại tính toán cách làm để có mức thu nhập cao hơn. Trao đổi với Nhà nông/Danviet, chị bảo: “Đất đai thì có hạn, không thể mở rộng được hơn nữa nên tôi phải tìm cách nâng cao thu nhập từ chính mảnh đất này. Cũng may là huyện Mai Sơn rất quan tâm tới việc “Nâng cao thu nhập trên một diện tích đất sản xuất” nên có nhiều cách làm hay để tôi học tập…”.
Cà phê trồng dưới tán cây xoài ghép và cây nhãn phát triển rất tốt, hạn chế được gió, sương…
Đến với khu vườn của chị Huyền, thấy bên dưới những tán nhãn sai trĩu quả là những góc cà phê xanh tốt; tầng trên cùng là những trái xoài ghép đang vào độ chín. Chị Huyền cho Nhà nông/Danviet biết: “Khi trồng cà phê là phải trồng một số loại cây tạo tán phía trên để che nắng, che sương. Trước đây do chưa có kinh nghiệm nên chúng tôi toàn trồng những cây thân gỗ không cho trái. Nay biết cách rồi, chúng tôi lựa chọn những cây ăn quả có tầm phát triển chiều cao hơn so với cây cà phê như, nhãn, xoài… để vừa tạo tán cho cà phê, vừa tăng thu nhập. Bằng cách làm này, thu nhập ở trang trại của tôi đã đạt gần nửa tỷ đồng/năm nhờ 3 nguồn thu quả: Cà phê, nhãn, xoài. Cách trồng xen ghép này còn giúp cà phê phát triển tốt hơn và có thể chăn nuôi thêm gia cầm nhỏ như: Gà, vịt…”.
Nếu lạc vào vườn của nhà chị Huyền, khách phương xa không thể rời đi khi nhìn những cây xoài ghép quả lúc lỉu, căng mọng, mã đẹp hấp dẫn…
Để giải bài toán về thời gian đầu tư với cây trồng mới, chị Huyền lựa chọn những giống xoài, nhãn lai tạo bằng phương pháp chiết, ghép cành, ghép mắt.
Chị Huyền chủ động ghép được các loại cây giống để trồng xen trên vườn cà phê nên chi phí xen canh chỉ hết 1 triệu đồng đồng/ha.
“Các giống cây ăn quả chiết, ghép thường cho quả chỉ sau 1 năm đầu tư và có chất lượng tốt nên bán được giá. Như những gốc xoài của gia đình tôi chỉ 2 năm tuổi đã cho thu từ 30-70kg xoài/1 cây; giá bình quân là 20 ngàn đồng/kg. Nửa ha nương này, tôi ghép thêm được 200 gốc xoài và 30 gốc nhãn; tức là mỗi năm tôi tăng thu ở mảnh đất này hơn 200 triệu đồng”, chị Huyền thổ lộ.
